آرتروز زانو یکی از شایع ترین انواع آرتروز مفصلی و یکی از مهم ترین دلایل بروز درد و اختلالات حرکتی زانو در افراد میانسال و سالمند است.
این بیماری بدلیل تخریب تدریجی غضروف مفصل زانو رخ می دهد ، غضروف بافتی با خاصیت ارتجاعی است که از مفصل در برابر شوک های وارده محافظت کرده و از آسیب دیدگی مفصل در حین حرکتی جلوگیری می کند.
وجود غضروف همچنین در تسهیل حرکت استخوان ها در محل مفصل ضروری است و در نبود غضروف استخوان ها بجای آن که بر روی هم بلغزند دچار ساییدگی شده که این وضعیت منجر به بروز درد ، التهاب و محدود شدن دامنه حرکات زانو می شود.
افزایش سن ، حرکات تکراری زانو مانند خم و راست کردن بیش از حد و وارد شدن فشار غیرطبیعی بر زانو در اثر عواملی همچون اضافه وزن از مهم ترین عواملی هستند که ریسک ابتلا به آرتروز زانو را افزایش می دهند.
علائم آرتروز زانو
- احساس درد درد زانو که با حرکت دادن زانو و یا وارد شدن فشار بر آن تشدید می شود.
- حساسیت زان به لمس و فشار
- خشکی مفصل زانو که سبب کاهش دامنه حرکتی آن می شوند.
- شنیده شده صدا از مفصل هنگام حرکت دادن آن
- تورم و التهاب مفصل زانو
- تغییر شکل مفصل زانو
- ایجاد خارهای استخوانی در محل مفصل که سبب تشدید درد حین حرکت می شود.
- التهاب تاندون ها و بورس های زانو
- آب آوردن زانو
- ضعف عضلات اطراف مفصل زانو
دلایل و عوامل خطر
- افزایش سن مهم ترین عاملی است که با افزایش ریسک تخریب غضروف مفصلی و بروز آرتروز همراه است.
- آسیب دیدگی زانو در گذشته مانند دررفتگی و شکستگی
- حرکات تکراری زانو مانند خم و راست کردن مکرر زانو
- اضافه وزن سبب افزایش فشار وارده به مفاصل شده که این امر خطر ابتلا به آرتروز را افزایش می دهد.
- اختلالات هورمونی و برخی بیماری ها مانند آرتریت روماتوئید نیز ریسک بروز این آسیب را افزایش می دهند.
- ناهنجاری های مفصل زانو مانند زانوی پرانتزی و ضربدری
- آسیب سایر اجزای زانو مانند پارگی مینسک یا رباط های زانو در گذشته
- دررفتگی مکرر مفصل زانو
- بدجوش خوردن شکستگی های قبلی در زانو
- عادات حرکتی غلط مانند دو زانو و چهارزانو نشستن ، چمباتمه زدن و … نیز ریسک بروز این بیماری را افزایش می دهند.
روش های درمان
اگرچه این بیماری مانند سایر انواع آرتروز درمان قطعی ندارد اما راهکارهای درمانی می توانند به تخفیف علائم و عوارض ایجاد شده برای بیمار کمک کنند.
بیمار باید میزان فعالیت های خود بخصوص فعالیت هایی که نیازمند ایستادن و یا راه رفتن به مدت طولانی هستند را به حداقل برساند.
پرهیز از نشستن به صورت دو زانو و چهار زانو ، استفاده از توالت فرنگی و کاهش وزن در صورت وجود اضافه وزن از جمله عواملی هستند که به جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک می کنند.
استفاده از کمپرس گرم بر روی زانو نیز با افزایش جریان خون به کاهش احساس درد کمک زیادی می کند.
استفاده از داروهای ضد درد و ضد التهاب مانند ناپروکسن و ایبوپروفن و در موارد درد شدید تزریق داروهای کورتونی به تخفیف علائم آرتروز زانو کمک می کنند.
فیزیوتراپی زانو موثرترین روش درمان غیرجراحی آرتروز زانو است که نقش مهمی در افزایش دامنه حرکتی زانو که در اصر این بیماری کاهش یافته دارد.
فیزیوتراپیست از مدالیته های درمانی فیزیوتراپی همچون لیزر تراپی، الکتروتراپی و تمرین درمانی برای کمک به بیمار بهره می برد.
در صورتی که آرتروز سبب تخریب کامل مفصل شده باشد و روش های فوق نتوانند شرایط بیمار را بهبود بخشند عمل جراحی به عنوان آخرین گزینه انجام می گیرد.
کلمات مرتبط :
درمان آرتروز زانو – فیزیوتراپی زانو – فیزیوتراپی در اصفهان – لیزر پرتوان در اصفهان